PSI là gì ? Cách quy đổi psi sang bar, kg.cm2, MPa

Trong các lĩnh vực kỹ thuật, công nghiệp và đời sống hằng ngày như bơm xe, đo áp suất thiết bị, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp đơn vị PSI. Tuy nhiên, “PSI là gì?” vẫn là câu hỏi khiến nhiều người nhầm lẫn với các đơn vị như bar, kg/cm² hay MPa. Trong bài viết này, Tân Thành – đơn vị cung cấp van công nghiệp hàng đầu tại Việt Nam, sẽ giúp bạn giải thích chi tiết về PSI và cung cấp bảng quy đổi đầy đủ nhất.

PSI là gì? Định nghĩa và nguồn gốc đơn vị PSI

PSI là viết tắt của Pound per Square Inch, nghĩa là pound trên mỗi inch vuông. Đây là đơn vị đo áp suất USCS thuộc hệ đo lường Anh Cổ (Imperial System), thường dùng phổ biến tại Mỹ và trong nhiều thiết bị công nghiệp. PSI không chỉ là một đơn vị đo áp suất đơn thuần, mà còn là tiêu chuẩn thiết kế, vận hành và an toàn trong nhiều lĩnh vực: ô tô, cơ khí, thủy lực, khí nén, xử lý nước, hóa chất…

Công thức cơ bản:

1 PSI = Áp lực tạo ra bởi 1 pound trên diện tích 1 inch vuông.

Dù hiện nay hệ SI (hệ đo lường quốc tế) đang được áp dụng rộng rãi, PSI vẫn phổ biến trong ngành cơ khí, khí nén, thiết bị đo áp suất, đặc biệt trong các thiết bị nhập khẩu từ Mỹ, Anh hoặc Nhật.

Nguồn gốc lịch sử của PSI

• Xuất phát từ hệ đo lường Anh cổ (Imperial Units), được sử dụng tại Vương quốc Anh từ thế kỷ 19.
• Sau này Hoa Kỳ duy trì hệ thống riêng gọi là USCS, trong đó PSI được chuẩn hóa làm đơn vị đo áp lực phổ biến nhất.

Vì sao vẫn còn tồn tại đến ngày nay ?

• Hoa Kỳ là trung tâm công nghiệp lớn với lượng lớn thiết bị cơ khí, khí nén, thủy lực xuất khẩu.
• Do đó, PSI vẫn là tiêu chuẩn kỹ thuật toàn cầu cho các thiết bị xuất xứ từ Mỹ.
• Ngay cả các hệ thống quốc tế (ASME, API, ANSI) vẫn thường chấp nhận PSI như đơn vị đo kỹ thuật.

Các dạng đo áp suất: Tương đối – Tuyệt đối – Vi sai

Áp suất tương đối (Gauge Pressure – psig)

• Là áp suất đo so với áp suất khí quyển.
• Khi đồng hồ đo chỉ 0, tức là đang bằng áp suất khí quyển (≈ 1 atm ≈ 14.7 psi).

Ví dụ: Đồng hồ xe máy báo 35 psig, nghĩa là áp suất lốp vượt 35 psi so với môi trường.

Áp suất tuyệt đối (Absolute – psia)

• Là áp suất đo so với chân không tuyệt đối.
• psia = psig + áp suất khí quyển (14.7 psi)

Áp suất vi sai (Differential Pressure – ΔP)

Là sự chênh lệch áp suất giữa hai điểm trong hệ thống.

Ví dụ: Áp suất đầu hút – áp suất đầu xả của máy bơm.

💡 Ký hiệu đặc biệt:

• psig: PSI gauge (so với khí quyển)
• psia: PSI absolute (so với chân không)
• lbf/in²: Pound-force trên inch vuông – định nghĩa chính xác của PSI

Mối quan hệ giữa hệ SI và đơn vị PSI

Hệ SI – Chuẩn quốc tế

• SI (Système International d’Unités) là hệ đo lường quốc tế được sử dụng chính thức ở hầu hết các quốc gia.

• Đơn vị đo áp suất trong hệ SI là Pascal (Pa):

  1 Pascal = 1 Newton/m² (N/m²)

Tuy nhiên:

• 1 Pascal là một đơn vị rất nhỏ, vì vậy trong thực tế, người ta dùng kPa, MPa hoặc bar để thay thế.

• Ví dụ: Áp suất khí quyển tiêu chuẩn ≈ 101,325 Pa = 101.3 kPa ≈ 1.013 bar

Hệ USCS – Chuẩn Hoa Kỳ và lý do tồn tại của PSI

• PSI thuộc hệ đo lường USCS (United States Customary System), xuất phát từ Hệ Anh cổ (Imperial).

• Trong hệ này, đơn vị đo áp suất tiêu chuẩn là:

  PSI (Pound per Square Inch) = lực 1 pound-force trên diện tích 1 inch²

Chính vì có sự khác biệt về hệ đơn vị đo lường, người ta cần phải có thước đo chung để thực hiện quy đổi các tính toán, so sánh và thiết kế. Từ đó PSI ra đời, và PSI là đại lượng áp suất tương đương nhưng thuộc hệ đo khác với hệ SI. PSI là đơn vị thuộc hệ USCS, còn Pascal là đơn vị chuẩn thuộc hệ SI. Tuy nhiên, PSI vẫn được ưa chuộng trong ngành khí nén, thủy lực, cơ khí và ô tô do tính trực quan và dễ sử dụng.

Vì sao phải quy đổi giữa các đơn vị đo áp suất?

Việc quy đổi giữa các đơn vị đo áp suất có thật sự cần thiết hay không ? Lý do vì sao chúng ta phải quy đổi là gì ? Theo dõi bài viết để cùng tìm ra câu trả lời nhé.

Lý do thực tế – Đồng bộ trong thiết kế & sử dụng thiết bị

Các thiết bị công nghiệp nhập khẩu từ các quốc gia khác nhau có thể sử dụng các đơn vị đo khác nhau:

• Thiết bị từ châu Âu dùng bar, MPa
• Thiết bị từ Mỹ dùng PSI
• Thiết bị nội địa Việt Nam hoặc Nhật có thể dùng kg/cm²

Nếu không quy đổi: Có thể gây sai lệch, tai nạn kỹ thuật, hỏng hóc do dùng sai áp suất vận hành.

Ví dụ: Một van chịu tối đa 10 bar (~145 psi), nếu hiểu nhầm là 10 psi thì sẽ gây nổ hệ thống.

Lý do kỹ thuật – Chuẩn hóa tính toán

Khi thiết kế hệ thống thủy lực, khí nén, bạn cần dùng đơn vị thống nhất trong tất cả các phương trình để:

• Tính lực tác động (F = P × A)
• Tính năng suất bơm, hiệu suất, tổn thất áp…

Việc quy đổi đảm bảo các thông số đầu vào phù hợp với chuẩn phần mềm, bản vẽ kỹ thuật, tiêu chuẩn kỹ thuật số liệu quốc tế (ISO, ASME, DIN…)

Vì sao phải quy đổi ra PSI? Khi nào nên ưu tiên dùng PSI?

Lý do lựa chọn PSI trong thực tế

• Thiết bị và cảm biến nhập khẩu từ Mỹ và Canada hầu hết sử dụng đơn vị PSI mặc định.
• PSI là đơn vị trực quan, dễ hiểu cho nhiều thợ kỹ thuật do:
• Gắn liền với cảm quan (ví dụ: bơm lốp xe 30–35 psi là “căng vừa đủ”)
• Dễ tính với hệ inch, pound, không cần đổi đơn vị

Ưu điểm của PSI

• Thích hợp với thiết bị đo nhỏ gọn (gauge dial) như đồng hồ cơ.
• Có thể kết hợp rõ ràng với thông số giới hạn trên sản phẩm.

VD: Max working pressure: 150 psi

Khi nào cần quy đổi sang PSI?

• Khi hệ thống bạn sử dụng thiết bị có thông số PSI nhưng bản vẽ/môi trường dùng đơn vị khác (bar, MPa).
• Khi thực hiện kiểm định áp suất tại Việt Nam (đơn vị thường là kg/cm²), nhưng kết quả cần gửi đối tác nước ngoài theo PSI.
• Khi cần đồng bộ dữ liệu cho phần mềm kỹ thuật từ Mỹ như AutoPIPE, HYSYS, Aspen, SolidWorks FluidSim…

Bảng quy đổi đơn vị PSI sang Bar, Kg/cm², MPa

Dưới đây là các công thức quy đổi PSI sang các đơn vị thường gặp:

✅ Mẹo nhanh: Nhớ rằng 100 psi xấp xỉ bằng 7.03 kg/cm² và gần bằng 6.89 bar.

Hỏi – Đáp nhanh các truy vấn phổ biến về PSI

1 bar bằng bao nhiêu psi?

Trả lời: 1 bar = 14.5038 psi

1 psi bằng bao nhiêu bar?

Trả lời: 1 psi ≈ 0.0689 bar

1 psi bằng bao nhiêu kg/cm²?

Trả lời: 1 psi ≈ 0.0703 kg/cm²

1 kg/cm² bằng bao nhiêu psi?

Trả lời: 1 kg/cm² ≈ 14.22 psi

1 MPA bằng bao nhiêu psi?

Trả lời: 1 MPa = 145.038 psi

Bơm lốp xe máy bao nhiêu psi là hợp lý?

• Xe máy số: 28 – 32 psi
• Xe tay ga: 30 – 36 psi
• Xe ô tô: 32 – 35 psi (tùy loại)

Bảng quy đổi PSI – Bar – Kg/cm² – MPa thực tế

Ứng dụng của PSI trong đời sống và công nghiệp

• Trong công nghiệp:
  • Sử dụng trong máy nén khí, van an toàn, máy ép thủy lực, đồng hồ đo áp suất…
  • Là chỉ số quan trọng để chọn mua các thiết bị van công nghiệp chính xác,PSI là thước đo kiểm định tiêu chuẩn.
• Trong đời sống:
  • Bơm xe máy, xe ô tô đúng PSI giúp tiết kiệm nhiên liệu và tăng tuổi thọ lốp.
  • Đo áp suất nước trong hệ thống tưới tiêu, hồ bơi, vòi nước…

PSI là gì? – Giờ đây bạn đã hiểu rõ: PSI là đơn vị đo áp suất phổ biến trong hệ đo Anh, rất thông dụng trong công nghiệp và đời sống. Qua bài viết, Tân Thành mong rằng bạn đã nắm được cách quy đổi PSI sang bar, kg/cm² và MPa một cách dễ dàng để ứng dụng hiệu quả.

Nếu bạn đang tìm kiếm các sản phẩm van công nghiệp, đồng hồ đo áp suất chính xác theo chuẩn PSI, hãy liên hệ ngay với Tân Thành – thương hiệu van công nghiệp uy tín hàng đầu Việt Nam.

Ngô Duy Thông

Tôi là Ngô Duy Thông, chuyên gia trong lĩnh vực van công nghiệp và thiết bị đường ống. Với hơn một thập kỷ kinh nghiệm sau khi tốt nghiệp kỹ sư cơ khí công nghiệp, tôi đã tư vấn và triển khai thành công nhiều giải pháp đường ống cho các ngành công nghiệp nặng, chế biến thực phẩm, và xây dựng cơ sở hạ tầng. Qua các bài viết trên Valvecongnghiep.com, tôi mong muốn chia sẻ kiến thức, giúp khách hàng đưa ra lựa chọn tối ưu nhất cho hệ thống của mình.