Bẫy Hơi – Các Lưu Ý Khi Sử Dụng Bẫy Hơi

Bẫy hơi là một thiết bị van công nghiệp, là thuật ngữ chung để nói về van tự động xả chất ngưng tụ từ thiết bị hoặc đường ống. Được dùng cho các thiết bị hơi hoặc đường ống hơi.

Trong đó, chất ngưng tụ là:

– Nước bị ngưng tụ từ hơi nước trong hệ thống hơi nóng.

– Dầu và nước tạo ra trong dây chuyền khí nén.

Bẫy hơi được ra đời để giải quyết tất cả các vấn đề trên, chúng ta cùng tìm hiểu chuyên sâu hơn về các loại bẫy hơi hiện nay.

1. Bẫy hơi là gì?

Bẫy hơi ( Steam trap) – đây là một thiết bị để tách chất ngưng tụ ra khỏi thiết bị ống dẫn. Bẫy hơi đóng vai trò rất quan trọng trong hệ thống sử dụng hơi cung cấp nhiệt vì nếu như vận hành không đúng cách sẽ gây ra rất nhiều vấn đề cho hệ thống sử dụng hơi.

1.1 Chức năng của bẫy hơi

Tất cả các loại bẫy hơi thông thường đều có chu kỳ đóng (ngăn không cho hơi thất thoát) và chu kỳ mở (xả nước ngưng ra ngoài).

1.2 Các loại bẫy hơi hiện nay

Bẫy hơi về cơ bản được chia thành ba loại chính: dạng cơ học (bi phao, thùng ngược/ gầu đảo), dạng nhiệt tĩnh và nhiệt động (đồng tiền).

2. Tại sao phải dùng bẫy hơi cho hệ thống hơi?

Như đã nói, bẫy hơi là một bộ phận quan trọng để tạo nên một hệ thống hơi nước vận hành trơn tru và hiệu quả.

Bẫy hơi được hiểu theo đúng nghĩa đen của nó là loại bỏ nước ngưng tụ ra khỏi hệ thống hơi nước. Mục đích cuối cùng là phải đảm bảo hơi nước đạt được trạng thái khô nhất khi sử dụng. Ngoài ra, nó còn có nhiệm vụ giữ cho hệ thống hoạt động theo cách tiết kiệm và năng suất nhất.

Bẫy hơi có thể hoạt động trong môi trường áp suất từ chân không lên đến hàng trăm Bar. Tùy thuộc vào đặc điểm sử dụng của từng hệ thống hơi mà bẫy hơi cũng sẽ được thiết kế khác nhau. Vì thế, bẫy hơi phải được lựa chọn kỹ lưỡng, chính xác để phù hợp với từng hệ thống nhất định.

3. Nguyên lý hoạt động chung của các dòng bẫy hơi

Tất cả các loại bẫy hơi hoạt động đều dựa trên định luật về khối lượng riêng của vật chất. Khí có khối lượng riêng nhẹ hơn sẽ nổi lên trên, nước ngưng tụ có khối lượng riêng nặng hơn sẽ chìm xuống dưới, lắng đọng tại thùng chứa (thân bẫy hơi).

Lượng nước bị ngưng tụ ít hay nhiều phụ thuộc vào nhiệt độ, môi trường làm việc.

Khi lượng nước ngưng tụ đã đạt 1 lượng lớn nhất định sẽ đẩy phao lên cao. Bộ phận bóng phao cùng các trục và đòn bẩy hoạt động theo, nhấc nút bịt ra xa khỏi vị trí lỗ đầu, khi đó nước cùng với khí thoát ra ngoài.

Sau khi khí được thoát ra làm cho lượng nước trong thùng hạ xuống, bóng phao cũng dần dần hạ xuống bịt chặt lỗ xả. Quá trình cứ tiếp tục như vậy theo 1 chu kỳ giúp cho hệ thống hơi luôn giữ được khô nhất.

4. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các loại bẫy hơi

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều các loại bẫy hơi với cấu tạo và nguyên lý làm việc khác nhau. Tùy thuộc và hệ thống đường ống hơi mà chúng ta có thể lựa chọn được loại phù hợp nhất. Có các loại bẫy hơi như sau:

4.1 Bẫy hơi dạng bi phao

Bẫy hơi bi phao hay còn gọi bẫy hơi banh/ bao tử tên tiếng anh là ball float steam trap.

Cấu tạo chi tiết của bẫy hơi dạng phao

• Thân: Là bộ phận chứa các thành phần chính của bẫy hơi. Được làm từ vật liệu gang, thép, inox,… tùy theo môi trường làm việc.
• Nắp: Là bộ phận che phần thân, giúp chống lại rò rỉ, và đảm bảo các thành phần của bẫy hơi nằm đúng vị trí. Được làm từ vật liệu gang, thép, inox,.. Tùy theo môi trường làm việc.
• Quả banh: Là bộ phận quan trọng nhất của bẫy hơi, giúp đóng kín hoặc xả chất ngưng tụ ra ngoài. Thường làm bằng inox để chống rỉ sét, đảm bảo độ bền cao.
• Tay đòn: Là bộ phận gắn liền với quả banh, giúp quả banh thực hiện chức năng đóng kín hoặc xả. Tay đòn thường được làm bằng inox để chống rỉ sét, đảm bảo độ bền cao.

Nguyên lý hoạt động

– Khi nước ngưng tụ vào bẫy sẽ làm cho bi phao nổi lên, bi phao dẫn động kéo van đi lên, van mở nước ngưng chảy ra ngoài bẫy. Van được chế tạo gồm lỗ thông hơi được điều khiển bằng tay trên đỉnh của thân bẫy, những loại bẫy hơi hiện đại ngày nay sử dụng lỗ thông hơi nhiệt tĩnh, cho phép hơi đi qua trong khi xử lý nước ngưng.

– Lỗ thông hơi tự động sử dụng thiết bị cân bằng áp suất kín giống như bẫy nhiệt tĩnh, được gắn trong vùng hơi trên mức nước ngưng. Sau khi giải phóng không khí ban đầu thì van duy trì vị trí đóng cho đến khi không khí hoặc các khí không ngưng khác tích tụ trong quá trình hoạt động làm nó mở nhờ giảm nhiệt độ hỗn hợp không khí – hơi.

Ưu điểm của bẫy

– Có thể thoát nước ngưng liên tục tại nhiệt độ hơi. Đây là ưu điểm lớn cho nên thường được chọn trong các ứng dụng mà tốc độ truyền nhiệt cao.

– có thể điều chỉnh lượng nước ngưng nhiều hay ít rất tốt, không chịu ảnh hưởng bởi biên dao động và đột ngột của áp suất hoặc tốc độ dòng. Khi tích hợp lỗ thông hơi tĩnh nhiệt thì có thể thoát khí dễ dàng.

Nhược điểm của bẫy

– Có thể bị hỏng hóc do bị dính và thân bẫy sẽ bị nghẹt

– Đối với tất cả các loại bẫy cơ, một số có cấu tạo khác để có thể hoạt động với áp suất cao và biên độ rộng. Những bẫy hoạt động ở độ chênh áp cao hơn có lỗ thông nhỏ hơn để cân bằng với dịch chuyển nổi lên của phao.

4.2 Bẫy hơi dạng cốc ngưng (thùng ngược)

Đúng như tên gọi, bẫy hơi được thiết kế dạng cốc úp ngược. Với các tên gọi khác như bẫy hơi thùng ngược, bẫy hơi gầu đảo..là thiết bị được sử dụng rộng rãi. Bẫy hơi sử dụng nguyên tắc vật lý trọng lượng riêng của khí nhẹ hơn của nước để hoạt động thoát hơi theo cách dễ dàng nhất.

Cấu tạo của cốc ngưng

Bẫy hơi có cấu tạo bao gồm các chi tiết:

• Thân bẫy: được làm từ gang, có độ chắc chắn, bền và chống va đập, chịu được nhiệt độ và áp suất cao. Sơn phủ lớp sơn để chống ăn mòn, oxy hóa từ môi trường làm việc
• Cốc phao: được thiết kế dạng trụ hình cốc, với chất liệu inox hoặc thép không rỉ có độ chịu nhiệt tốt.
• Lỗ thông hơi: thiết kế bên trên đầu để hơi có thể thoát ra một cách dễ dàng.
• Lỗ xả nước: dưới đáy van, 2 đầu bên được thiết kế nối ren hoặc lắp bích với đường ống hơi nước.

Nguyên lý hoạt động của bẫy

Theo thiết kế, ở mỗi bẫy đều có dạng thùng úp ngược, ở mỗi thùng đều có lỗ thông khí đi qua. Các đòn bẩy được kết nối giữa thùng và nút bịt lỗ xả. Khi lượng nước và khí được chảy vào từ dưới lên, nước ngưng lấp đầy đẩy thùng lên cao bịt chặt lỗ xả khí. Dựa vào nguyên tắc vật lý khối lượng riêng không khí chiếm dần diện tích phí trên đẩy thùng xuống kéo nút bịt dần dần ra khỏi lỗ xả khí. Khi này khí khô sẽ được đẩy ra lỗ xả, khi lượng khí thoát kết nước lại được dân lên bịt chặt lỗ xả. Quá trình lặp đi lặp lại tuần hoàn, tự động giúp hệ thống vận hành với nguồn khí khô tuyệt đối.

Ưu điểm của bẫy

• Thích hợp cho thu hồi nước ngưng
• Không bị ảnh hưởng bởi áp lực trở lại hoặc biến động trong áp lực đầu vào nên hoạt động rất ổn định
• Tiết kiệm năng lượng nhất trong tất cả các loại bẫy hơi
• Thường được chọn hơn các bẫy hơi khác khi mà tốc độ truyền nhiệt độ cao
• Có thể thoát nước ngưng tụ liên tục tại nhiệt độ hơi nóng
• Không có tổn thất hơi vì van luôn làm kín và nước niêm phong.

Nhược điểm của bẫy

• Kích cỡ lớn hơn so với các loại bẫy hơi khác có cùng chức năng.
• Lỗ thông khí ở thùng ngược có kích thước nhỏ nên khả năng điều tiết, thoát khí sẽ ở mức độ vừa phải.
• Áp lực của hơi và khí quá lớn sẽ khiến bẫy hơi đóng không truyền được nước ngưng ra ngoài tạo hiện tượng mắc kẹt.
• Nếu hoạt động trong nhiệt độ thấp dưới 0 độ C bẫy hơi sẽ bị hư hại và có khả năng đóng băng ở các vị trí đòn bẩy khiến không thể thoát nước ra ngoài được.

4.3 Bẫy hơi nhiệt tĩnh (bẫy hơi lưỡng kim)

4.4 Bẫy hơi nhiệt động (bẫy hơi đồng tiền)

Đây là thiết bị có thể hoạt động ở nhiệt độ cao và áp suất cao do thiết kế thân làm từ gang hoặc inox nên làm việc rất hiệu quả, tuổi thọ cao.

Bẫy hơi đồng tiền là dòng bẫy hơi được lắp đặt trên các hệ thống hơi nóng, hệ thống sấy. Nhằm mục đích tách nước ra khỏi đường hơi, đảm bảo đường hơi khô nóng một cách tuyệt đối.

Cấu tạo chi tiết của bẫy hơi đồng tiền

• Thân bẫy: được làm từ gang dẻo hoặc inox có thể chịu nhiệt và chịu áp suất cao.
• Nắp che: được thiết kế chất liệu cùng thân có thể táo lắp kiểm tra đồng tiền.
• Đồng tiền: được chế tạo từ hợp kim của nhôm hoặc inox nhiệm vụ đóng mở lưu thông dòng nước ngưng tụ đi qua.
• Bộ lọc: thiết kế tấm lọc giúp loại bỏ các rác thải có nắp để tháo mở dễ dàng.

Nguyên lý hoạt động 

Tại thời điểm bắt đầu tăng áp lực của nước ngưng lạnh và không khí nâng cao đĩa. và được thải ra một cách nhanh chóng.

Khi nước nóng ngưng tụ chảy vào, lúc đó bẫy vẫn còn mở và nước ngưng nóng có thể được thải ra ngoài.

Sau khi nước nóng ngưng tụ có lẫn hơi nóng vào nó. Khi vận tốc của môi chất tăng, áp lực dưới seat tác dụng bởi hơi nước giảm. Đồng thời áp suất trong buồng áp suất trên đĩa tăng. Các đĩa được nhấn xuống và đóng cửa.

Trong khi nước nóng vào bẫy vẫn còn khép kín trong một thời gian nhất định. Hơi nước bên trong buồng áp lực không ngưng tụ. Nước ngưng chảy vào bẫy nhiều hơn làm nhiệt độ giảm xuống. Hơi nước bên trong buồng áp lực cũng đã nguội và ngưng tụ. Kết quả là, áp lực của nước ngưng đến đĩa tăng. Sau đó nước ngưng được thải hồi về hệ thống tạo chu kỳ khép kín.

Ưu điểm của bẫy hơi đồng tiền

• Bẫy nhiệt động lực học có thể hoạt động trên toàn bộ phạm vi làm việc của chúng mà không cần điều chỉnh hay thay đổi.
• Nhỏ gọn, đơn giản, nhẹ và có công suất ngưng tụ lớn.
• Bẫy nhiệt động lực học có thể được sử dụng trên áp suất cao và hơi quá nhiệt và không bị ảnh hưởng bởi búa nước hoặc rung.
• Bẫy đồng tiền  không bị phá hủy do nước lạnh và không có khả năng đóng băng nếu được lắp đặt với đĩa trong mặt phẳng thẳng đứng và thải ra tự do. Tuy nhiên, hoạt động ở vị trí này có thể dẫn đến hao mòn cạnh đĩa.
• Vì đĩa là bộ phận chuyển động duy nhất, dễ dàng bảo trì mà không cần tháo bẫy khỏi đường dây.

Nhược điểm của thiết bị

• Bẫy hơi nhiệt động sẽ không hoạt động tốt trên áp suất chênh lệch rất thấp, vì tốc độ dòng chảy qua mặt dưới của đĩa không đủ.
• Việc xả bẫy có thể gây ồn ào, yếu tố này có thể ngăn cấm việc sử dụng bẫy hơi ở một số địa điểm.
• Việc tích tụ áp suất nhanh sẽ khiến không khí có tốc độ cao đóng sập bẫy giống như hơi nước và nó sẽ ‘liên kết không khí.

5. Ứng dụng của bẫy hơi trong các lĩnh vực

Bẫy hơi được ứng dụng ở hầu hết các hệ thống đường ống làm việc có liên quan đến hơi nóng, khó nóng. Chủ yếu được ứng dụng trong các khu công nghiệp, các hệ thống y tế, các hệ thống dầu khí, khai khoáng…

5.1 Trong lĩnh vực công nghiệp

• Bẫy hơi được lắp đặt trong các hệ thống đường ống dẫn truyền hơi nóng phục vụ có các loại máy sấy công nghiệp, các thiết bị máy giặt khô, hệ thống lò sưởi với quy mô lớn, hệ thống lò hấp, lò ấp phục vụ cho việc sản xuất các trang thiết bị vật tư đáp ứng nhu cầu sinh hoạt.
• Ngoài ra bẫy hơi còn được lắp đặt giúp loại bỏ lượng  nước ngưng tụ cho phép dòng khí, hơi nóng với độ khô, độ tinh khiết cao đi vào các bộ trao đổi nhiệt, các tấm tỏa nhiệt.

5.2 Trong lĩnh vực đời sống, y tế

Được lắp đặt và sử dụng trong các hệ thống điều hòa, quạt thống hơi, máy sưởi ấm của các phòng trong bên viện, các hệ thống thường sử dụng hơi để vận hành. Bẫy hơi còn giúp tiết kiệm chi phí nhiên liệu đốt rất đáng kể.

Ở các khu dịch vụ như phòng xông hơi, mát xa, các bể bơi nước nóng, các trung tâm nghĩ dưỡng cao cấp đều sử dụng các hệ thống lò hơi, lò sưởi ấm việc dùng bẫy hơi là rất cần thiết tránh khỏi những hỏng hóc không mong muốn cho các thiết bị.

5.3 Trong lĩnh vực xăng dầu, khai khoáng

Hầu hết ở lĩnh vực này là hệ thống dây truyền sản xuất, hệ thống bể chứa cần có thiết bị loại bỏ lượng nước như bẫy hơi để giúp cho các hoạt động làm việc đạt hiểu quả nhất, chất lượng của sản phẩm có độ tiêu chuẩn cao.

Bẫy còn được lắp đặt ngay tại các trạm van giảm áp. Các đường ống hơi, bộ phận gia nhiệt cho các quá trình vận chuyển, lưu trữ sản phẩm.

6. Lắp đặt đúng cách bẫy hơi và lưu ý khi sử dụng

6.1 Cách cách lắp đặt bẫy hơi

Tân Thành sẽ gợi ý 4 cách lắp đặt bẫy hơi phổ biến như sau:

• Trên mỗi hệ thống đường ống luôn có 2 xu hướng lắp đặt đó là: lắp đặt gần với đường ống hoặc lắp đặt gần với mặt đất. Mỗi kiểu lắp đặt sẽ có những ưu nhược điểm riêng.
• Ngoài ra đâu phải hệ thống nào cũng có thể lắp đặt 2 kiểu gần hay xa đường ống, trên thị trường có có 2 kiểu lắp đặt theo chiều ngang hoặc chiều dọc từ trên xuống. Việc lắp đặt như thế này giúp bẫy hơi phát huy hết được công dụng một cách hiệu quả nhất.

6.2 Lưu ý khi sử dụng

• Nguyên tắc quan trọng nhất cần nhớ khi cài đặt bẫy hơi là trọng lực. Ngưng tụ phải chảy từ quá trình đến bẫy bởi các lực hấp dẫn.
• Xác định tốc độ rò rỉ hơi của bất kỳ bẫy hơi mới mua trước khi lắp đặt.
• Tất cả các bẫy đều rò rỉ một lượng hơi có thể định lượng được và người dùng nên chỉ định bẫy với lượng mất hơi ít nhất để tránh mất năng lượng không cần thiết.
• Bẫy có kết nối 1” hoặc nhỏ hơn nên sử dụng ống có đầu nối ống để loại bỏ các điểm rò rỉ. Các kết nối có ren là nguồn rò rỉ nếu không được lắp đặt kín.
• Nên hạn chế giảm đường kính của bẫy nhiều so với ống hoặc giảm kích thước kết nối của bẫy. Nhiều đường ống có kích thước lớn nhưng chỉ dung bẫy nhỏ làm cho công suất hoạt động của bẫy không đủ.
• Luôn lắp đặt ở vị trí mà nhân viên nhà máy có thể tiếp cận.
• Xác định vị trí bẫy bên dưới điểm xả nước ngưng thấp nhất của thiết bị.
• Tùy theo không gian sử dụng mà lắp đặt bẫy theo chiều ngang hoặc dọc.
• Nếu lắp đặt bẫy ở đường ống chính sẽ tiết kiệm được bức xạ nhiệt nhưng lại khó kiểm tra hơn vì đường ống chính thường ở trên cao.
• Nếu lắp ở gần mặt đất thì dễ dàng bảo dưỡng và sữa chữa nhưng sẽ mất nhiệt nhiều hơn thông qua bức xạ và hoạt động như một phần mở rộng nhỏ hơn của đường hơi.

7.  Kiểm tra và bảo dưỡng

Thực hiện khảo sát bẫy hơi thường xuyên theo lịch trình.

• Xác định các vấn đề thiết kế hệ thống.
• Thực hiện kiểm toán cách điện. Các khu vực cách nhiệt đã được loại bỏ và không bao giờ thay thế sẽ thêm đáng kể vào chi phí sản xuất hơi nước chung của bạn.
• Sử dụng thiết bị phát hiện siêu âm, kiểm tra van bỏ qua nếu chúng tồn tại trong hệ thống hơi của bạn. Họ có thể bị rò rỉ khi họ nên bị đóng cửa.
• Tắt các thiết bị hoạt động theo mùa như máy sưởi đơn vị.
• Kiểm tra định kỳ các van điều khiển hoặc tắt các van trong hệ thống HVAC bằng dụng cụ đo nhiệt độ IR cầm tay và đầu dò rò rỉ siêu âm. Nếu chúng thậm chí bị rò rỉ một phần thông qua, chúng đang thêm vào chi phí năng lượng tổng thể.
• Kiểm tra hệ thống và thiết bị kiểm kê không sử dụng. Loại bỏ các hệ thống không còn tồn tại.
• Bất cứ khi nào có thể và thực tế, sử dụng một hệ thống máy tính để kiểm soát và giám sát các quy trình.

8. Thương hiệu bẫy hơi chất lượng, giá rẻ?

Có thể nhắc đến 1 số thương hiệu nổi tiếng cũng như đảm bảo về chất lượng cũng như hiệu quả làm việc và đặc biệt là giá thành và tuổi thọ lâu dài như: Yoshitake – Nhật Bản, ARI Armaturen – Đức, NST – Thổ Nhĩ Kỳ, Tunglung – Đài Loan, NSV,…

Hãy liên hệ với Công ty Tân Thành để được tư vấn chi tiết và nhận mức chiết khấu ưu đãi.

• CO CQ đầy đủ 100%
• Hàng chính hãng, hàng chưa qua sử dụng
• Bảo hành 12 tháng
• Dịch vụ hỗ trợ chi phí vận chuyển
• Tư vấn kỹ thuật 24/24

Thông tin liên hệ: 

CÔNG TY TNHH TM THIẾT BỊ CÔNG NGHIỆP TÂN THÀNH

Địa chỉ: Số 1 Đông Hồ, Phường 8, Quận Tân Bình, TP. HCM

Điện thoại: 028 3971 7214

HOTLINE: Mr. Thông 0938 143 901

Email: info@tanthanhvalves.com.vn

Website: https://valvecongnghiep.com/

Fanpage: https://www.facebook.com/tanthanhvalves/